Ο Χορευτικός Αυτοσχεδιασμός στην Παραδοσιακή και Σύγχρονη Ελληνική Κοινωνία
Λέξεις-κλειδιά:
αυτοσχεδιασμός πρωτοχορευτή, μουσικός αυτοσχεδιασμός, πρώτη & δεύτερη ύπαρξη του παραδοσιακού χορού, χορευτική ταυτότηταΠερίληψη
Σκοπός της έρευνας ήταν να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο ο άνδρας και η γυναίκα εκφράζονται χορευτικά, όταν βρεθούν στη θέση του πρωτοχορευτή και της πρωτοχορεύτριας στην παραδοσιακή και σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Στην έρευνα πήραν μέρος: α. 100 δάσκαλοι χορού. β. 50 πρωτοχορευτές/ πρωτοχορεύτριες. γ. 20 μουσικοί. δ. 40 ηλικιωμένοι άνδρες και γυναίκες. ε. πραγματοποιήθηκε ανάλυση 150 χορευτικών παραστάσεων. Από την αποδελτίωση των συνεντεύξεων και την ανάλυση των χορευτικών παραστάσεων φαίνεται ότι: α. Οι χορευτές και οι χορεύτριες στην παραδοσιακή κοινωνία δεν προχωρούν στην παραγωγή καινούργιων κινητικών μοτίβων και οι διαφορές στον χορό τους εντοπίζονται στα μεταβλητά στοιχεία της μορφής όπως ο αριθμός των μοτίβων που χρησιμοποιούνται καθώς και ο αριθμός των επαναλήψεών τους. β. Οι αλλαγές που παρατηρούνται στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα από το 1981 και μετά, επηρεάζουν και τη χορευτική έκφραση της γυναίκας. Ο χορός της απελευθερώνεται από κανόνες και περιορισμούς και σε αυτόν αντικατοπτρίζεται η ισότιμη παρουσία της γυναίκας στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. γ. Ο αυτοσχεδιασμός απουσιάζει από τις παραστάσεις των χορευτικών συλλόγων. Σύμφωνα με τους δασκάλους χορούς, όλα όσα παρουσιάζονται επί σκηνής είναι σχεδιασμένα και δοκιμασμένα άπειρες φορές κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και δεν επιτρέπουν στους πρωτοχορευτές και στις πρωτοχορεύτριές τους να παρεκκλίνουν από αυτά.Αναφορές
Ardener, S. (1978). Defining females: The Nature of women in Society, London, Crom.
Βαρβούνης, Γ. Μ. (1995). Εξελίξεις και μετασχηματισμοί στον Ελληνικό παραδοσιακό πολιτισμό. Κομοτηνή, Fragmenta
Braudel, F. (1987). Μελέτες για την ιστορία. μτφ. Οντέτ Βαρών – Ρόδη Σταμούλη. Στο: Θεωρία και Μελέτη ιστορίας. Αθήνα: Ε.Μ.Ν.Ε. – ΜΝΗΜΩΝ.
Cowan, J. (1998). Η πολιτική του σώματος. Χορός και κοινωνικότητα στη βόρεια Ελλάδα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Γαρυφαλλοπούλου, Σ. (2012). Σχέσεις εξουσίας και υποταγής μέσα από τον χορό κατά τη διάρκεια της γαμήλιας τελετής. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή
Γραμμένου, Θ. (2013). Το έθιμο των «Αράπηδων» χτες και σήμερα. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή.
Γρηγορόπουλος, Θ. (2015). Ο πολιτισμός του τόπου: Το παράδειγμα του κινητικού μοτίβου στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή.
Geertz, C. (1973). The interpretation of cultures: Selected essays. New York: Basic Books
Δαμιανάκος, Στ. (1987). Παράδοση ανταρσίας και λαϊκός πολιτισμός, Αθήνα, Πλέθρον.
Δημαράς Κ.Θ. (1969). La Grèce au temps de lumières. Droz, Genève.
Δήμας, Σ. Η. (1993). Η χορευτική παράδοση της Ηπείρου. Αθήνα.
Δήμας, Σ. Η. (2002). Παραδοσιακές και Φολκλορικές Πολιτιστικές Διαδικασίες, 4o Σεμινάριο Βλάχικων Παραδοσιακών Χορών, Συρράκο, 27-28 Απριλίου 2002.
Dimitropoulos, V. (1987). La danse à Alona, Mémoire de DEA non publiée, E.H.E.S.S., Paris.
Δρανδάκης, Λ. (1999). Ο αυτοσχεδιασμός στον Ελληνικό Δημοτικό Χορό. Αθήνα: Δρανδάκης.
Dubish, J. (1986). Introduction, στο Dubisch J., (επιμ), Gender & Power in Rural Greece. Princeton, Princeton University Press.
Eisner, W. E. (1991). The enlightened eye, qualitative inquiry and the enhancement of educational practice. New York: Macmillan.
Filippou, F. (1993). La danse traditionnelle comme phénomène social dans la région d’Aridea. Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, section Anthropologie Sociale- Ethnologie, Paris.
Filippou, F. (2015). The first woman’s dancer improvisation in the area of Roumlouki (Alexandria) through the dance “Tis Marias”. Ethnologia, 6(b), 1-24.
Filippou F., Mavridis G., Rokka St., Harahoussou I. , Harahoussou Th. (2003). La femme et la danse dans la société grecque traditionnelle et contemporaine. e-jrieps. 4:54-65.
Ζωγράφου, Μ. (2003). Η λειτουργία του χορού στον Ποντιακό γάμο. Στο: Ζωγράφου Μ: Ο χορός στην Ελληνική Παράδοση. Αθήνα: Art Work. 268- 284.
Ιωσηφίδης, Θ. (2001). Η Μέθοδος των Focus Groups στην Κοινωνική Έρευνα: η Περίπτωση του Ερευνητικού Προγράμματος MEDACTION. Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο: Κοινωνικές Εξελίξεις στην Σύγχρονη Ελλάδα και Ευρώπη, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), Σύλλογος Ελλήνων Κοινωνιολόγων (ΣΕΚ). Πάντειο Πανεπιστήμιο. 24-26 Μαΐου, Αθήνα.
Ιωσηφίδης, Θ. (2003). Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Κριτική.
Kagianni, S., Koupani, A., Filippou, D-A. (2015). Agia (Saint) Paraskevi’s feast as a means of shaping the native collective identity in Dimitra, prefecture of Serres, Greece. Mediterranean Journal of Social Sciences. 6 (5S1), 252-257.
Καραθάνου, Ι., Παπαϊωαννίδου, Μ. (2008). Χορεύοντας το Παρελθόν στο Παρόν: Ο Παραδοσιακός Χορός ως Θεατρική Πράξη. Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, 6 (2): 206 – 211.
Κυριαζή, Ν. (1998). Η κοινωνιολογική έρευνα, κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών. Αθήνα: Ελληνικές Επιστημονικές Εκδόσεις.
Λαζάρου, Α. (2002). Ο παραδοσιακός χορός στα Άλωνα. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή.
Λάζος, Γρ. (1998). Το πρόβλημα της ποιοτικής έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Παπαζήση.
Λιάπης, Ε. (1987). Ο χορός στους Κουντουριώτες, Αθήνα, Ifestia.
Loizos, P. & Papataxiarchis, E. (1991). Contested Identities: Gender and Kinship in Modern Greece. Πρίνστον: Princeton University Press.
Μαντζούκας, Χ. (2008). Σαρακατσαναίοι της Φθιώτιδας. Η διαμόρφωση της μουσικοχορευτικής ταυτότητας των νέων ηλικίας 10-15 ετών σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Αθήνα: Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
McKendrick, J. H. (1995). Multi – Method Research in Population Geography: a primer to Debate. Manchester: The University of Manchester.
Melucci, A. (1994). Passaggio d’ epoca. Il futuro e adesso. Milano: Feltrinelli.
Μερακλής, Μ. (1986). Ελληνική Λαογραφία, ‘Ήθη και Έθιμα, Αθήνα: Οδυσσέας.
Νιτσιάκος, Β. (1991). Παραδοσιακές κοινωνικές δομές, Αθήνα, Οδυσσέας.
Παπαγεωργίου, Γ. (1998). Μέθοδοι στην Κοινωνιολογική Έρευνα. Αθήνα: Τυπωθήτω.
Παρασκευοπούλου-Κόλλια, Ε. (2008). Μεθοδολογία ποιοτικής έρευνας και συνεντεύξεις. Open Education-The Journal for Open and Distance Education and Educational Technology. 4(1).
Pitsi, A., Filippou, F. (2014). Dancing and music in symbiotic groups: the example of the Vlahs-Armani of Seli Imathias-Greece. Journal of Physical Education and Sport. 14(2), Art 32, 205 – 210.
Sivvas, G., Batsiou, S., Vasoglou, Z., Filippou, D-A., (2015). Dance contribution in health promotion. Journal of Physical Education and Sport. 15 (3), 73, 484-489.
Σκουτέρη-Διδασκάλου, Ν. (1996). Όρια και αντιστάσεις της λαϊκής μνήμης. Από τις πολιτιστικές αναβιώσεις στην πολιτισμική επιβίωση. Στο: Λαϊκά Δρώμενα: Παλιές Μορφές και Σύγχρονες Εκφράσεις. Πρακτικά Α΄ Συνεδρίου, Κομοτηνή 1994, Αθήνα, Υπουργείο Πολιτισμού, 131-151.
Spiliotopoulou, Τ. (1992). Représentation des sexes et concurrences sociales à travers la danse. Processing of the 6th International conference on dance research pp 61-74, I.O.F.A., Athènes.
Stoeltje, B. J. (1992). Festival Bauman R. (ed) Folklore, Cultural Performances and Popular Entertainments. New York, Oxford University Press.
Τριανταφύλλου, Β. (2014). Το πανηγύρι του Άη Συμιού ως χορευτικό δρώμενο. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή.
Φίλιας, Β. (1993). Εισαγωγή στη μεθοδολογία και τεχνικές των κοινωνικών ερευνών. Αθήνα: Gutenberg. (Συνεργάτες: Σπουδαστήριο Κοινωνιολογίας ΠΑΣΠΕ και Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών).
Φίλιας, Β. (1999). Κοινωνιολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή.
Φιλιππίδου, Ε., Κουτσούμπα, Μ., Τυροβολά, Β. (2008). Η «πρώτη» και η «δεύτερη» ύπαρξη του παραδοσιακού χορού στον Πεντάλοφο του Έβρου. Μια συγκριτική μελέτη. Πρακτικά 16ου Διεθνούς Συνεδρίου Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Κομοτηνή, Τ.Ε.Φ.Α.Α., 4-5.
Φιλίππου, Φ. (2002). Συντελεστές παραστάσεων παραδοσιακού χορού στη σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα. Η περίπτωση του ν. Ημαθίας. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Κομοτηνή. Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ.
Φλέσσας, Α. (2013). Ο χορός στην κοσμική φάση του γάμου- Η περίπτωση της Αρναίας. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή.
Χρυσίδου, Ελ. Ευετηρικά Χορευτικά Δρώμενα στην περιοχή της Αλμωπίας του ν. Πέλλας. Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης/ΤΕΦΑΑ. Κομοτηνή.
Λήψεις
Δημοσιευμένα
Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
Τεύχος
Ενότητα
Άδεια
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:
α. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
β. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
γ. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας
